استان کردستان یکی از استان های ایران به مرکزیت سنندج است که در غرب کشور واقع شده است. مساحت این استان 29.137 کیلومتر مربع است که 1.7 درصد از مساحت کل کشور را در بر گرفته است.
استان کردستان از شمال به استان آذربایجان غربی ، از شرق به استان زنجان ، از جنوب و جنوب شرقی به استان کرمانشاه و همدان و از سمت غرب به کشور عراق محدود شده است. استان کردستان با کشور عرق 200 کیلومتر مرز مشترک دارد.
پیک آموت با داشتن بیش از 34 نمایندگی در سراسر ایران بزرگ ترین ناوگان باربری و سبک بار ایران است. یکی از استان هایی که نمایندگی باربری پیک آموت در آن واقع است کردستان است. شهروندان استان کردستان می توانند برای تمام امور باربری خود با شماره 09183202272 تماس بگیرید.
تاریخچه استان کردستان
پیشینهی سرزمین کردستان به زمان مادها برمیگردد. در سال ۱۳۳۷ این استان به شکلی که امروز میشناسیم با شهرهای سنندج ، قروه ، گروس و سقز تشکیل شد و اکنون پس از آخرین تقسیمات کشوری دارای ده شهرستان است ؛ بانه ، بیجار ، سقز ، سنندج ، قروه ، مریوان ، دیواندره ، کامیاران ، سروآباد و دهگلان.
تقسیمات استان کردستان در سال 99 – 1400
استان کردستان بر اساس آخرین آمار تقسیمات کشوری دارای 10 شهرستان ، 29 شهر ، 31 بخش ، 86 دهستان و 1697 آبادی دارای سکنه می باشد که 187 آبادی خالی از سکنه بوده است.
مقاله پیشنهادی: کانال اعلام بار استان کردستان
شهرستان های استان کردستان
سنندج ، سقز ، مریوان ، بانه ، قروه ، کامیاران ، بیجار ، دیواندره ، دهگلان و سروآباد
بر پایه سرشماری نفوس و مسکن در سال 1395 جمعیت استان کردستان 1.603.011 نفر بوده است که دارای 34 درصد روستایی ، 66 درصد شهری می باشند.
فاصله تهران تا کردستان در سال 1400
فاصله تهران با کردستان نیز حدود 478 کیلومتر می باشد که از نظر سفر زمینی حدود 6 ساعت می باشد که البته نوع باربری و ترانزیت حمل و نقل در این جاده در تغییر ساعت دخیل می باشد.
در بخش حمل بار و ترانزیت ( ترانزیت چیست ) که بسیار زیاد در این محور دیده میشود توسط انواع کامیون های کانتین بر و سنگین و نیمه سنگین حتی با توجه به وزن بار نیز متغیر است، که این میزان از 2 تن شروع میشود تا 32 تن البته این میزان محدودیت ابلاغ شده توسط سازمان راه و شهرسازی است در غیر این صورت این ظرفیت تا حتی 50 تن نیز میتواند باشد که توسط برخی ماشین آلات داخل کشور امکان پذیر است که به آنها بارهای ترافیکی گفته میشود.
جمعیت شهرهای استان کردستان در سال 99 – 1400
- سنندج 546.708 نفر
- سقز 249.108 نفر
- مریوان 211.843 نفر
- بانه 186.592 نفر
- کامیاران 126.493 نفر
- بیجار 95.671 نفر
- دیواندره 82.610 نفر
- دهگلان 68.185 نفر
- سروآباد 47.523 نفر
جغرافیا استان کردستان
کردستان سرسبز از شمال به استان های آذربایجان غربی و زنجان ، از شرق به همدان و بخشی از زنجان ، از جنوب به کرمانشاه و از غرب به عراق میرسد و مردمش به زبان کردی سخن میگویند ، ناگفته نماند که در بخش هایی از این استان مردم به زبان آذری نیز حرف میزنند.
کردستان جنگل های زیادی دارد که بیشترشان در اطراف بانه و مریوان پراکنده شدهاند. این جنگلها انواع بلوط و درختان دیگر را در خود جای دادهاند.
مقاله پیشنهادی: باربری کرمانشاه
شهرهای استان کردستان
سنندج
سنندج که میان رشتهکوه های زاگرس و کوه آبیدر قرار گرفته مرکز استان است. شهر آب و هوایی سرد و تقریبا خشک دارد. قدمت آن را به پیش از میلاد مسیح نسبت می دهند. در زمان صفویه دژی در سنندج بنا شد و آبادانی از همان زمان در این منطقه آغاز و در زمان قاجار به اوج خود رسید. براساس نوشته های تاریخی نام شهر هم از همان دژ زمان صفویه یعنی « سنهدژ » برگرفته شده است. وجود مسجد های بیشمار در شهر باعث شده سنندج به شهر مساجد یا مناره ها مشهور شود.
مسجد جامع سنندج باقیمانده از دوران قاجار ، مجموعه پارک تفریحی آبیدر با چندین باغ و یک سینمای روباز تابستانی ، بازار سنندج که در قرن یازدم هجری ساخته شده ، خانهی کرد یا عمارت آصف که اکنون موزهی مردم شناسی است و در زمان صفویه ساخته شده و در دوره های بعد کامل شده است.
چهار باغ و عمارت خسروآباد ، عمارت وکیل که قسمت هایی از آن در دوران زندیه و بخش های دیگر در زمان قاجاریه ساخته شده است ، عمارت مشیردیوان ، حمام خان ، امامزاده هاجر خاتون ، امامزاده پیر عمر ، امامزاده پیرمحمد که بالای تپه ی قبرستان قدیمی شهر واقع شده است ، عمارت مشیر ، عمارت امجدالاشراف ، دریاچهی پشت سد قشلاق ، دشت دهگلان ، روستای نگل (در مسیر سنندج به مریوان) ، روستای صلواتآباد ، کوه کوچسار ، کوه شیخ معروف ، کوه مسجد میرزا ، کوه ملا کاوه ، کوه چرخ لان ، کوه سراج الدین و پل قشلاق تنها برخی از دیدنی های این شهر تاریخی را تشکیل میدهند.
بانه
بانه در غرب کردستان سرزمین جنگل های بلوط است و البته جز آن درخت های گردو ، گلابی وحشی ، زالرالک و مازو را میتوان دید. نام شهر از « بان » کردی به معنای بام گرفته شده که به ارتفاعات و موقعیت بانه اشاره میکند. بانه را به دلیل بازارهای مرزی اش میشناسند اما این شهر مکان های دیدنی زیادی نیز دارد ؛ دشت ها و جنگل ها ، غار سنگی حسین کوهکن که مردی با همین نام آن را ساخته است.
غار شوی ، کوه آربابا ، پارک های کوهستانی دوکانان و پیرمراد ، روستای هفتاش ، روستای شوی ، روستای مامال ، روستای سبدلو ، روستای نژو ، روستای نجنه علیا و انواع مراکز خرید و پاساژها و… بسیاری مکان ها و جاذبه های دیگر را میتوان در سفر به این شهر بازدید کرد.
مریوان
این شهر که در مسیر تیسفون به تخت سلیمان قرار داشته است ، در زمان اشکانیان و ساسانیان مرکز توجه بسیار بوده و امروزه هم یکی از شهرهای مهم استان کردستان است. در مورد اسم این شهر روایت های مختلفی وجود دارد از جمله این که مریوان زمانی محل تولید محصولات جنگلی مانند کتیرا و گز درختی بوده و مردمانی از اهل مرو برای تجارت و خرید این محصولات به منطقه میآمده اند و بعد در همین جا ساکن شدهاند و نام مرویان روی این شهر گذاشته شده و به مرور زمان تغییر کرده است. برخی نیز میگویند وجود مرغابی های دریاچهی زریوار باعث شده شهر را مراویان یا جای مرغابی بخوانند. مراوی در زبان کردی به مرغابی گفته میشود.
برخی جاذبه های دیدنی شهر عبارتند از:
دریاچه ی زریوار که بزرگ ترین دریاچهی آب شیرین کشور است ، مجتمع پارک ساحلی زریوار ، دشت بیلو ، بازارچه ی مرزی مریوان ، منطقهی تفریحی قمچیان ، روستای کانیسانان ، قلعه ی ایمام یا قلعهی مریوان ، پل تاریخی گاران ، کوه چهلچشمه ، تفرجگاه ملاقوبی ، حنگلهای مریوان ، اورامانات تخت ، روستای درکی ، کوه کانی چرمه ، کوه سناسره ، کوه میانه ، کوه پیازه ، سنگ نوشته ی اورامانات ، کوه تخت و اماکن مذهبی و…
سقز
نام سقز که در شمال کردستان واقع شده است از قوم سکاها برگرفته شده که در زمان مادها زندگی میکردند.
غار کرفتو ، مسجد شیخ مظهر ، تکیه بابا شیخ ، شهر بازی پاپتوس ، آرامگاه حاج حکیم نیلوفری ، رودخانهي سقز ، دریاچهی سد شهید کاظمی ، مسجد شیخ حسن مولانا ، قرآن تاریخی شیخ حسن مولانا ، مسجد دومناره ، حمام حاج صالح ، قلعهی باستانی زیویه ، بازار مرزی بسطام ، روستای تاریخی ترجان، منطقهی حفاظت شده ی عبدالرزاق برخی از مهم ترین دیدنی های شهر هستند که گردشگران را به سقز دعوت میکنند.
پیست اسکی سقز هم برای کسانی که سفرهای زمستانی و برفی را ترجیح میدهند، مکان تفریحی مناسبی است.
بیجار
قدمت بیجار به پیش از میلاد مسیح بر میگردد و همسایگی با زنجان و آذربایجان غربی باعث شده بیشتر مردم بیجار به زبان ترکی سخن بگویند. شهر یکی از مراکز تولید گندم کشور است و به آن انبار غله باختر نیز میگویند.
رود سیروان ، دشت بیجار ، برج آجری اوشقون بابا ، چشمه آب تلخ ، قلعه قمچقای ، منطقهی حفاظتشدهی بیجار ، برجی ینگی ارخ ، برج اوچ گنبدخان ، پل گل قشلاق ، پل صلواتآباد ، پل قجور ، امامزاده عقیل ، تپه سراب گرگین ، تپه چغا ، تپه قلعه ، تپه قبا سرخ ، مسجد خسروآباد گروس ، قلعه قدیمی ، قلعه بانو ، امامزاده حمزه عرب ، مقبرهی صاحبه خاتون ، مقبره سید مسیب سید شکر ، حمام یاسوکند ، امامزاده خضر ، چال تپه ، چهارباغ گروس ، بازار سنتی بیجار ، پیست اسکی نسار و روستاهای کوچک و بزرگ بسیار این منطقه ، از عوامل شهرت این شهر هستند.
دیدنی های کردستان کم نیست ؛ چشمه ی باباگرگر ، منطقه ی حفاظتشده ی بدر و پریشان ، پل فرهادآباد ، آبشار سنگین آباد ، غار و صخره های تاریخی فرهادتاش ، دریاچه ی سراب کوثر ، تپه های باستانی ، مسجد دارالاحسان ، دشت قروه ، کوه پنجه علی ، کوه حسین بک ، حمام قصلان در قروه ، روستای پالنگان کامیاران ، دشت کامیاران ، دشت امیرآباد و چشمهی آب معدنی گواز کامیاران ، آبشار گویله در مسیر مریوان به سقز ، کوه آوالان ، رود سیروان و بسیاری تپه ها ، کوه ها و اماکن مذهبی در این استان هستند که میتوانند به مذاق گردشگران مختلف خوش بیایند.
مقاله مرتبط: کانال اعلام بار استان لرستان
آب و هوای استان کردستان
از لحاظ اقلیمی و طبیعی استان کردستان منطقه کوهستانی می باشد که دارای دشت های مرتفع و دره های پهن و گسترده می باشد. اختلاف ارتفاع بین بلند ترن و پشت ترین نقاط استان کردستان به حدود 2400 متر کی رسد. کوه شاهو با ارتفاع 3300 متر بلندترین و منطله آلوت در شهرستان بانه با ارتفاع حدود 900 متر کم ارتفاع ترین نقاط این استان به حساب می آیند.
همچنین وزش بادهایی که از غرب توسط دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس می آید باعث ایجاد هوای سرد و کاهش دما در این استان می شود و ایجاد بارش برف و باران را در این استان به همراه دارد.
سدهای استان کردستان
- سد گاران
- سد قشلاق
- سد آزاد سد تالوار
- سد گاوشان
- سد سیاه زاع
- سد گلبلاغ
- سد وحدت
- سد تالوار
مناطق دیدنی استان کردستان
موقعیت طبیعی و ویژگی های جغرافیایی منطقه از قبیل کوه های مرتفع ، آبشارها و رودهای خروشان ، شکارگاه ها و غارهای طبیعی از یکسو و از سوی دیگر :
آیین ها ، موسیقی اصیل کردی ، آداب و رسوم و اعتقادات مذهبی ، قلعه های مستحکم و تپه های باستانی ، اماکن و عمارت های تاریخی مانند حمام ها ، خانه ها ، کاروانسراها ، روستاهای پلکانی با معماری منحصر به فرد ، مراکز صنایع دستی و محلی فرش ، گلیم ، شال ، گیوه ، نازک کاری و… که تنها گوشه ای از غنای عظیم طبیعی ، تاریخی ، فرهنگی ، مذهبی و هنری کردستان است.
به این استان جاذبه های فراوانی بخشیده است. هریک از این جاذبه ها می تواند زمینه های لازم را برای گردش و تفریح ، کوهنوردی ، صید و شکار و … فراهم آورد. گذشته از آن ، کردستان یکی از قدیمیترین کانون های زیستی و استقرارگاه های انسان در جهان محسوب میشود که تا کنون ناشناخته مانده است.
بزرگ ترین سینمای روباز جهان
بزرگترین سینمای روباز جهان با گنجایش ۱۰هزار نفر در پارک جنگلی آبدیر سنندج می باشد. آبیدر با پرده ای در ابعاد ۱۲×۲۵ متر ، بزرگترین سینمای روباز جهان محسوب میشود. صدای فیلم های این سینما از طریق موج اف ام رادیو در هر مکان از پارک جنگلی آبیدر قابل دریافت است و پرده آن به گونهای تعبیه شده که ۱۰ هزار نفر بتوانند رو به روی آن قرار گیرند. در فصل تابستان ساعت ۲۱ هر شب یک فیلم در این سینما اکران میشود. همچنین مسابقات مهم از جمله نیمه نهایی و فینال جام جهانی ۲۰۱۰ از این سینما برای شهروندان سنندجی پخش شد.
جاذبه های گردشگری و طبیعی استان کردستان
- دریاچه زریبار
- پارک جنگلی آبیدر
- منطقه اورامان
- روستای پلکانی پالنگان
- رودخانه سقز (چم سقز)
- کوه آربابا بانه
- چشمه آب معدنی باباگرگر (قروه)
- آبشار و چشمه بل
- کوه چهلچشمه
- سراب قروه
- آبشارکویله
- غار کرفتو
غذاهای محلی استان کردستان
شلکینه که از آرد ، شیر ، تخم مرغ و نمک تهیه میشود ، قایرمه که با کنگر پخته میشود ، خورش ریواس ، خورش ترهکردی ، آش پرپوله ، برونشین ، آش سه نگه سیر ، آش دانهکولانه ، کهلانه ، آش عدس بلغور ، آش دوغ کردی ، آش دوغین ،آش هالاو و ساوار فقط چند عنوان از غذاهای محلی خوش مزه ای هستند که در شهرهای مختلف این استان تهیه میشوند.
غلاف های نخود هم که روی چرخ دستی فروخته میشوند از تنقلات خوش مزه ی بانه و برخی مناطق دیگر هستند.
رستورانهای استان کردستان
برخی رستوران های شهرهای کردستان عبارتند از:
رستوران صدف و زیتون در سقز ، رستوران مروارید ، رستوران جهاننما ، رستوران و سفره خانه ی آبیدر هم چند گزینه در سنندج هستند.
دکه های زیادی در بانه و شهرهای دیگر سیب زمینی و تخم مرغ تنوری می فروشند. فروشندگان آن را با سبزیخوردن لای نان تافتون می پیچند و مناسب گردشگرانی است که اهل ماجراجویی و چشیدن طعم واقعی شهرها هستند.
صنایع دستی استان کردستان
قالی های دست باف بیجار ، بوکان ، سنندج و افشار از مهم ترین صنایع دستی استان کردستان به حساب میآیند. گلیم سنه ، نازککاری روی چوب ، کلاش (گیوه) ، ساخت ابزار و آلات موسیقی از دیگر فعالیت های صنایع دستی استان است.
سوغات استان کردستان
نان شیرمال بیجار ، کماج و حلوا سوهانی بیجار ، انواع تخمه بوداده ی سقز ، شیرینی های سنتی مانند بادام سوخته ، شیرینی کنجدی گزانگبین و شکری ، برساق ، سقز ، عسل و روغن طبیعی ، نان برنجی ، کاک ، باسلوق ، انواع خشکبار و مویز در کنار سوغات صنایع دستی از جمله مواردی هستند که می توان از شهر ها و مکان های مختلف کردستان تهیه کرد.
آداب و رسوم استان کردستان
رقص کردی اولین ویژگی ای است که این استان را با آن به خاطر می آوریم و بیشتر مراسم کردستان با این رقص همراه است.
مراسم زیادی از گذشته در کردستان اجرا می شده است. میرنوروزی ، مراسم کوسهگردی ، میرمیرین یا امیربهادری از سنت هایی هستند که امروزه کمابیش فراموش شده است..
مراسم سمنو پزان هنوز هم در برخی روستاها صورت میگیرد.
مراسم پیر شالیار که قدمتی هزار ساله دارد ، هر سال پیش از چله کوچک انجام میشود. در آخرین چهارشنبه ی پیش از ۱۵ بهمن در اورامان تخت جشن سالگرد عروسی پیر شالیار برگزار میشود. در این مراسم گاو و گوسفند قربانی میکنند ، دف میزنند و غذای نذری پخش میکنند. آرامگاه پیر شالیار در این منطقه قرار دارد و نقل میکنند که او دارای کرامت بوده و توانسته است دختر پادشاه بخارا را که کر و لال بوده به لطف خدا شفا دهد و در نهایت با وی ازدواج کند.
اماکن باستانی استان کردستان
- تپه باستانی زیویه (دژ)
- غار کرفتو
- قلعه قمچقای
- روستای اورامان تخت
- قرآن نگل
- خانه کرد
- زیارتگاه حضرت عکاشه
- مسجد دارالاحسان
- موزه سنندج
- عمارت خسروآباد
- مسجد دو مناره سقز
- کتیبه تنگی ور
- بازار سنندج
- پل قشلاق
- روستای گردشگری صلواتآباد (سنندج)
محصولات و صنایع دستی استان کردستان
سوغات استان کردستان مانند سایر استان کشور ، شیرینی و محصولات کشاورزی و صنایع دستی است.
معروف ترین سوغات استان کردستان ؛ صنایع دستی ، قالی دستبافت ، گلیم سنه ، نازی کاری چوب ، کلاش یا گیوه ، شیرینی های سنتی ، شیرینی کنجدی ، بادام سوخته ، برساق ، آدامس سقز می باشد.
محصولاتی که با نازک کاری ساخته میشود ؛ تخته نرد ، قلمدان ، تخته شطرنج ، قوطی سیگار ، شیرینی خوری ، کیف زنانه ، جعبه لوازم آرایشی ، سینی و بشقاب می باشد.
شیرینی های سنتی این استان عبارت است از : شیرینی سنتی گزانگبین ، شیرینی کنجدی شکری ، بادام سوخته ، برساق و آدامس سقز
باربری پیک آموت کلیه خدمات حمل اثاثیه منزل ، نیسان بار بین شهری و .. با بهترین قیمت انجام می دهد. باربری ایمن از ویژگی های باربری پیک آموت است، با انتخاب پیک آموت از سالم رسیدن بار خود به مقصد اطمینان حاصل کنید.
منبع سایت : آموت بار